Tá céim shuntasach glactha ag an Aontas Eorpach ina chomhrac i gcoinne dramhaíola plaisteacha trína fhoráil go bhfanfaidh caipíní buidéal plaisteacha ceangailte de bhuidéil, éifeachtach ó mhí Iúil 2024. Mar chuid den Treoir maidir le Plaisteach Aonúsáide níos leithne, tá réimse imoibrithe á spreagadh ag an rialachán nua seo ar fud an tionscail dí, agus moladh agus cáineadh araon á léiriú. Tá an cheist ann fós an gcuirfidh caipíní buidéal ceangailte dul chun cinn comhshaoil i ndáiríre nó an mbeidh siad níos mó fadhbanna ná tairbheach.
Cad iad príomhfhorálacha na reachtaíochta maidir le caipíní ceangailte?
Éilíonn rialachán nua an AE go bhfanfaidh caipíní buidéil phlaisteacha ceangailte de bhuidéil tar éis iad a oscailt. D’fhéadfadh impleachtaí suntasacha a bheith ag an athrú beag seo. Is é cuspóir na treorach seo bruscar a laghdú agus a chinntiú go mbailítear agus go n-athchúrsáiltear caipíní plaisteacha mar aon lena mbuidéil. Trí cheangal a chur orthu go bhfanfaidh caipíní ceangailte de bhuidéil, tá sé mar aidhm ag an AE cosc a chur orthu a bheith ina bpíosaí bruscair ar leithligh, rud a d’fhéadfadh a bheith thar a bheith díobhálach don saol mara.
Tá an reachtaíocht mar chuid de Threoir níos leithne an AE maidir le Plaisteach Aonúsáide, a tugadh isteach in 2019 leis an aidhm aghaidh a thabhairt ar cheist an truaillithe plaisteach. I measc na mbeart breise atá san áireamh sa treoir seo tá toirmisc ar sceanra, plátaí agus tuí plaisteacha, chomh maith le ceanglais go mbeadh 25% ar a laghad d’ábhar athchúrsáilte i mbuidéil phlaisteacha faoi 2025 agus 30% faoi 2030.
Tá na hoiriúnuithe riachtanacha tosaithe ag cuideachtaí móra, amhail Coca-Cola, cheana féin chun cloí leis na rialacháin nua. Le bliain anuas, tá caipíní ceangailte curtha i bhfeidhm ag Coca-Cola ar fud na hEorpa, á gcur chun cinn mar réiteach nuálach chun a chinntiú nach bhfágtar aon chaipín ar lár agus chun nósanna athchúrsála níos fearr a spreagadh i measc tomhaltóirí.
Freagairt agus Dúshláin Thionscal na nDí
Ní raibh an rialachán nua gan chonspóid. Nuair a d’fhógair an AE an treoir den chéad uair in 2018, léirigh an tionscal dí imní faoi na costais agus na dúshláin a d’fhéadfadh a bheith ann maidir le comhlíonadh. Is ualach airgeadais suntasach é línte táirgeachta a athdhearadh chun freastal ar chaipíní ceangailte, go háirithe do mhonaróirí níos lú.
Tá imní léirithe ag roinnt cuideachtaí go bhféadfadh méadú foriomlán ar úsáid plaisteach a bheith mar thoradh ar thabhairt isteach caipíní ceangailte, i bhfianaise an ábhair bhreise a theastaíonn chun an caipín a choinneáil ceangailte. Ina theannta sin, tá breithnithe lóistíochta ann, amhail trealamh agus próisis buidéalaithe a nuashonrú chun freastal ar na dearaí nua caipíní.
In ainneoin na ndúshlán seo, tá líon suntasach cuideachtaí ag glacadh leis an athrú go réamhghníomhach. Mar shampla, tá infheistíocht déanta ag Coca-Cola i dteicneolaíochtaí nua agus tá a phróisis buidéalaithe athdheartha acu chun cloí leis an dlí nua. Tá cuideachtaí eile ag tástáil ábhar agus dearaí éagsúla chun na réitigh is inbhuanaithe agus is cost-éifeachtaí a aithint.
Measúnú Tionchair Chomhshaoil agus Shóisialta
Is léir go teoiriciúil na buntáistí comhshaoil a bhaineann le caipíní ceangailte. Trí na caipíní a choinneáil ceangailte le buidéil, tá sé mar aidhm ag an AE bruscar plaisteach a laghdú agus a chinntiú go ndéantar na caipíní a athchúrsáil mar aon leis na buidéil. Mar sin féin, níl tionchar praiticiúil an athraithe seo cinnte fós.
Tá an t-aiseolas ó thomhaltóirí measctha go dtí seo. Cé gur léirigh roinnt abhcóidí comhshaoil tacaíocht don dearadh nua, tá imní léirithe ag daoine eile go bhféadfadh sé míchaoithiúlacht a chruthú. Tá imní léirithe ag tomhaltóirí ar ardáin na meán sóisialta faoi dheacrachtaí deochanna a dhoirteadh agus an caipín ag bualadh ina n-aghaidh agus iad ag ól. Tá cuid acu tar éis a mholadh fiú gur réiteach atá ag cuardach faidhbe atá sa dearadh nua, ag tabhairt faoi deara nach raibh caipíní ina gcuid shuntasach den bhruscar ar an gcéad dul síos.
Ina theannta sin, tá éiginnteacht ann fós maidir le cibé an mbeidh na buntáistí comhshaoil suntasach go leor chun an t-athrú a chosaint. Creideann roinnt saineolaithe tionscail go bhféadfadh an bhéim ar chaipíní ceangailte aird a tharraingt ó ghníomhartha níos éifeachtaí, amhail bonneagar athchúrsála a fheabhsú agus úsáid ábhar athchúrsáilte i bpacáistiú a mhéadú.
An todhchaí do thionscnaimh athchúrsála an AE
Níl sa rialachán maidir le caipíní ceangailte ach gné amháin de straitéis chuimsitheach an AE chun aghaidh a thabhairt ar dhramhaíl phlaisteach. Tá spriocanna uaillmhianacha leagtha síos ag an AE maidir le hathchúrsáil agus laghdú dramhaíola don todhchaí. Faoi 2025, is é an sprioc córas a bheith i bhfeidhm chun gach buidéal plaisteach a athchúrsáil.
Tá na bearta seo ceaptha chun an t-aistriú chuig geilleagar ciorclach a éascú, trína ndéantar táirgí, ábhair agus acmhainní a athúsáid, a dheisiú agus a athchúrsáil nuair is féidir. Is céim tosaigh sa treo seo an rialachán maidir le huasteorainn cheangail, agus tá an cumas aige an bealach a réiteach do thionscnaimh chomhchosúla i réigiúin eile ar fud an domhain.
Is céim dhána í cinneadh an AE caipíní buidéal ceangailte a fhorchur i bhfeidhm sa troid i gcoinne dramhaíola plaisteacha. Cé gur spreag an rialachán athruithe suntasacha sa tionscal dí cheana féin, níl a thionchar fadtéarmach cinnte fós. Ó thaobh an chomhshaoil de, is céim nuálach í i dtreo laghdú ar bhruscar plaisteach agus athchúrsáil a chur chun cinn. Ó thaobh praiticiúil de, cuireann an rialachán nua dúshláin i láthair do mhonaróirí agus do thomhaltóirí araon.
Braithfidh rath an dlí nua ar an gcothromaíocht cheart a bhaint amach idir spriocanna comhshaoil agus réaltachtaí iompraíochta tomhaltóirí agus cumais thionsclaíocha. Níl sé soiléir fós an bhfeicfear an rialachán seo mar chéim chlaochlaitheach nó an ndéanfar é a cháineadh mar bheart ró-shimplí.
Am an phoist: 11 Samhain 2024